چگونه اعتماد به نفس کودکان را افزایش دهیم؟

یکی از مواردی که به واسطه سبک فرزند پروری و دیگر متغیرها در موفقیت و آینده کودک نقش بالایی دارد داشتن اعتماد به نفس کودک است. برای مثال توصیه می‌شود در دوران نوزادی پدر و مادر ارتباط چشمی مناسب با او برقرار کنند. البته والدین در همه مراحل رشد مواردی را برای ارتقاء اعتماد به نفس کودک باید در نظر داشته باشند. به موقع تشویق کنند، به موقع کودک را حمایت کنند و به موقع به او محرومیت دهند.
عشق بدون قید و شرط در افزایش اعتماد به نفس کودک بسیار موثر است. اگر کودک تمام تلاش خود را در انجام کاری کرد و موفق نشد با جملاتی نظیر اگر بیشتر تمرین کنی حتماً این بار موفق می‌شوی و یا با لبخند و کلام محبت آمیز او را برای تلاش مجدد تشویق کنید یا اگر از کودک اشتباهی سر زد به جای سرزنش، فرهنگ بخشش و عذر خواهی را به آن آموزش دهیم.

راه های افزایش اعتماد به نفس در کودکان

۱)  به احساسات کودک گوش کنید و آن را قبول کنید.
۲)  از او انتقاد شدید نکنید.
۳)  او را به شوخی نگیرید.
۴) وقتی کودکتان با مشکلاتش دست و پنجه نرم می کند او را تحقیر و سرزنش نکنید و مشکل او را کوچک و بی اهمیت جلوه ندهید.
۵) اجازه توهین و سرزنش  هیچ کس دیگر را به او ندهید.

۶) ستایش و پاداشهای واقعی برای تلاش و انجام دادن کارهایش داشته باشید .
۷)  قوانین و انتظارات مشخص و صریح متناسب با سن او داشته باشید.
۸) به کودکتان اجازه دهید روش خود را در موقعیت ها پیاده کند. او را به ادامه دادن تلاش وقتی که با چالش روبرو است تشویق کنید.
۹) مسئولیت های مناسب با سنش در خانه بدهید و در واقع استقلال یافتن را برای او تشویق کنید.
۱۰) چگونگی استفاده از نظم را به شیوه مثبت بدون قضاوت یاد بگیرید و درباره آن منصف و ثابت باشید درباره رفتارش صحبت کنید شخصیتش
۱۱) علاقه تان را به شیوه ای که شیفته او هستید در کارهای کلاسی و بازی خلاق نشان دهید
۱۲) افتخار کردن به او را از طریق گفتن و نشان دادن کارش نشان دهید. به کودکتان چگونگی کنترل شکست و ناکامی ها را از طریق یادگیری از خود آنها و پذیرش محدودیت های زندگی آموزش دهید.
۱۳) او را رها نکنید. چگونگی یک تصمیم گرفتن را به او آموزش دهید .
۱۴) درباره مشکلات و مسائل با او بحث کنید. از بارش فکری استفاده کنید و به عقایدش احترام بگذارید.
۱۵) اگر مسئله عزت نفس حول کارهای کلاسی یا موقعیت های مدرسه باشد با معلمان پرسنل های مربوطه در مدرسه ملاقات کنید.
۱۶) دیدگاه و نظر آنها را در مواردی که مربوط به امور روزمره آنان است حتماً جویا شوید.
۱۷) تشویقشان کنید مطابق توانمندی هایشان در طول روز تصمیماتی برای اداره امور مربوط به خودشان بگیرند.
۱۸) به کودک اجازه دهید که بتواند از بزرگسالان سوال کند. این امر به کودک اجازه می‌دهد دیدگاه خودش را داشته باشد و اعتماد به نفس را پیدا می‌کند که نظرات او هم مهم هست.
۱۹) از کودک در برابر سوء رفتار مراقبت کنید. زیرا کودک متوجه می‌شود که می‌تواند از بزرگسال در مورد کاری که از او خواسته شده است سوال بپرسد. می‌تواند بپرسد که چرا باید کاری را انجام دهد.
۲۰) به او یاد خواهید داد که برای هر قانونی در خانه دلیل منطقی وجود دارد و  الگوی خوبی برای صحبت کردن محترمانه و نحوه بحث کردن در مورد اختلاف برای فرزندتان خواهید بود. همچنین در این صورت کودک از زیر سوال بردن اقتدار شما نخواهد ترسید و این امر به او کمک می‌کند که به بزرگسالی جرأت مند و با اعتماد به نفس تبدیل شود.

21) اساس عزت نفس سالم احساس عشق و تایید بدون قید و شرط است که کودک از جانب والدین خود دریافت می کند. همانطور که او به سوی بزرگسالی پیش می‌رود نیاز به میزان چشمگیری از این عشق دارد. پس این عشق را هر روز به او نشان دهید و آن را با حرفها، کارها و با تمام وجودتان به او ابراز کنید.
۲2) او را تشویق کنید تا خود را در جریان چیزهای قرار دهد که به نظرش در آنها مهارت دارد و از آنها لذت می برد.
2۳) به او مسئولیت های هر چند کوچک بدهید تا او  احساس کند که عضوی توانا در خانواده است. دادن مسئولیت به او ، حس قابل اعتماد بودن و مهم بودن را به او می دهد.
24) زیاد دور و بر او  نباشید. بگذارید از طریق سعی و تلاش خود و اشتباهاتش، درس بگیرند و از طریق تلاش فردی به موفقیت شخصی برسد.
2۵) هر روز با تحسین واقعی از او تعریف کنید. وقتی چیز قابل تحسینی در او دیدید  با استفاده از جملات  توصیفی از او تعریف کنید.
26) کمک کنید تا جملات بدبینانه خود را به آرامی اصلاح کند  مثلاً وقتی می گوید نمی توانم این کار را انجام دهد بگویید دوباره سعی کن به تو اعتماد دارم.
27) هیچگاه به فرزندتان نگویید تو کوچک تر از آن هستی که بفهمی.
28) به فرزندتان گوشزد کنید که خودش را با دیگران مقایسه نکند. یکی از نشانه های داشتن عزت نفس این است که هر کسی فقط خودش را با بهترین کسی که می‌تواند باشد مقایسه کند.
29) فرزندتان باید بدانند که شایسته است برای خود احترام و ارزش قائل شود و نسبت به خود احساس غرور کند. ایجاد چنین احساس هایی در فرزندان از گنجینه‌های ارزشمند زندگی توام با عزت نفس است.
30) تحسین های خاص و  واقعی عزت نفس کودک را افزایش می‌دهد و انگیزه درونی او را تقویت می‌کند. وقتی ما تلاش کودک را بیشتر از توانایی های او تحسین می کنیم موفقیت را به تلاش وصل کنیم نه به نتیجه و این کار باعث می‌شود فرزندمان با تکالیف چالش برانگیز و دشوار روبرو شود.
31) کودکانی که احساس خوب در مورد خودشان دارند راحت تر می توانند با مشکلات و چالش های محیط اطراف روبرو شوند. یک کودک با اعتماد به نفس نیاز به درک مثبت و واقع گرایانه ای از توانایی هایش دارد و رسیدن به این درک مثبت مستلزم کسب دستاوردهای بزرگ و کوچک توسط خودش است. البته کلمات دلگرم کننده ی والدین می‌تواند در این زمینه نقش بسیار مهمی را ایفا کند‌.  به خصوص هنگامی که به تلاش یا توانایی فرزندتان اشاره میکنید نه صرفاً به تعداد دستاوردها و موفقیت های او

برای بالا بردن اعتماد به نفس در کودکان همیشه سعی کنید کنجکاوی کودک را تحریک کنید و محیط را بر اساس سن کودک غنی کنید. این امر باعث می‌شود او در محیط فعال باشد و با موفقیتی که کسب می‌کند، احساس رضایت و اعتماد به نفسش بالا رود. گاهی کودکان هدف‌هایی را در نظر می‌گیرند که در چارچوب واقعیت نمی‌گنجد و کودک احساس ناکامی را هر بار تجربه می کند. در این موارد باید کودک را بر اساس سنش قانع کرد مثلاً در قالب قصه، که اهداف واقع بینانه ای داشته باشد.

هر کودک باید یاد بگیرد که خودش را دوست داشته باشد، این امر در بالا بردن اعتماد به نفس او بسیار موثر است. گاهی کودک نیازهای خود را برای جلب رضایت سایرین نادیده می گیرد که نشانه ضعف اعتماد به نفس است. نکته دیگر، عدم توانایی در تصمیم گیری یکی از نشانه های ضعف اعتماد به نفس کودک به شمار می‌رود، چرا که این کودکان در سبک فرزندپروری مقتدرانه نیستند و همین امر باعث می‌شود آنها در انتخاب‌های اشتباهشان مرتب سرزنش شوند.

سعی کنید ابتدا کودک راه حل مشکلات را پیدا کند. البته باید در نظر داشته باشید که با حمایت های افراطی باعث ضعف اعتماد به نفس در کودکان نشوید چرا که بعضی از پدران و مادران حتی در تکالیف مدرسه دخالت‌های مستقیم دارند و مرتب به دلیل کمال گرایی سعی میکنند کودک را حمایت افراطی کنند. این اتفاق باعث می‌شود که پس از مدتی احساس ناتوانی کند و به نوعی، درماندگی آموخته شده را فرا بگیرد. کودک گمان میکند که بدون والدین نمی‌تواند هرگز به موفقیت دست پیدا کند. در واقع این یکی از نشانه های مهم ضعف اعتماد به نفس ناشی از حمایت افراطی از سوی والدین می باشد.