دون ژوان کیست و چه ویژگی هایی دارد؟

نظر شما در مورد این سخن آلفرد آدلر چیست ؟

پسری که وابسته به مـادر بزرگ شده و از خـودش استقلالی نـداشته باشد کمتر عاشق می شود و به فکر ازدواج یا رابطه عاطفی عمیق می افتد. چنین پسری که از برقراری رابطه صمیمانه با زنان دیگر عاجز است دوان ژوانی نامیده می شود. پسری که زنان زیادی در دسترس دارد اما رابطه صمیمانه نمی‌تواند با آن ها برقرار کند.

علل بنیادین در شکل گیری شخصیت دوان ژوان از دیدگاه روان تحلیلی:

_ نیاز زن به حفظ پسر خود در نزد خویش

خاموش ساختن تمایل به برخورداری از محبت همسر و تمایل به اثبات مرد بودن پسر خود از طریق محبت افراطی به فرزند پسر توسط مادر شکل می گیرد. نتیجه این وضع مردان بزرگسال وابسته ای هستند که به همسر خویش به چشم مادر خود نگاه می کنند. افراد مبتلا به اختلال عقده ی مادر  در دوران کودکی‌شان، فرزند پروری معکوس را تجربه کرده اند. به عبارتی دیگر این افراد غم خوار، حامی، سنگ صبور و حمایت گر مادر خود بوده اند. پسرانی که روابط عاطفی بسیار نزدیکی با مادرشان دارند، الزاما مرد هایی نیستند که بتوانند با زنان دیگر ارتباط صمیمی سالم برقرار کنند و می توان گفت معمولا از روابط صمیمانه می ترسند. چالش عمده ای که مادرشان با آن رو به روست  این است که نمی دانند کجا در وظائف خود افراط یا تفریط کرده اند.

 در صورتی که مادر گرسنگی عاطفی داشته باشد، یعنی از محبت همسر خود محروم باشد، پسر را جایگزین مرد زندگی اش می کند. پسرانی که توسط مادر تصرف می شوند و با او رابطه قوی پیدا می کنند، پسرانی می شوند که عکس های پورن نگاه می کنند ولی توان برقراری رابطه جنسی با زنشان را به طور کامل ندارند. عزت نفس پسر زیر سوال است و انگار آن ها را در شیشه نگه داشتند و نمی توانند رابطه نزدیکی با زن ها داشته باشند. حتی وقتی ازدواج می کنند، برای تصمیم گیری درباره زندگی زناشویی به مادرشان متکی اند. در این وضعیت می گوییم پسر اسیر عقده مادر شده و اگر کاری برای آن انجام ندهند، مادر و پسر زندانیان هم می شوند و این وضعیت تا آخر عمرشان ادامه می یابد. بهترین راه این است که مادر، زنانگی خود را به یاد بیاورد و توجه افراطی به پسر را متوقف کند.

_احساس گناه نسبت به هر گونه خوشحالی و خوش گذرانی در نبود مادر 

داشتن احساس گناه همیشگی به وضوح در این افراد قابل مشاهده است. احساس گناهی که در روانشناسی به احساس گناه سمی ( toxic guilt ) شناخته می شود. افرادی دچار عقده مادر یا عقده ژوکاست می شوند که احساس بدهکاری عاطفی و نوعی مدیون محب مادر بودن را همیشه دارند و این امر باعث می شود که این مردان حق هیچ گونه لذت بردن از زندگی را بدون حضور مادر برای خود قائل نشوند. چنین مردانی نه قادر هستند دوست بدارند و نه دوست داشته شدن را باور می کنند و یک حالت پارانویا و بدبینی نسبت به گرفتن پیغام های دوست داشته شدن از شریک عشقی خود دارند. 

در بسیاری از موارد نیاز به دوست داشته شدن را در خود انکار می کنند و بیشتر ترجیح می دهند به جای دوست داشته شدن، مورد تحسین واقع شود تا من آزرده شان ترمیم پیدا کند. به ظاهر و پوشش خود، ارتباطات کلامی، ژست ها و فیگور های خود علی الخصوص در برخورد با جنس مخالف بسیار اهمیت می دهند و در تلاش هستند که از لحاظ جنسی خود را پر کار و فعال نشان دهند. در واقع این افراد از فعالیت‌ های جنسی افراطی خود برای پوشاندن احساس حقارت عمیق خود استفاده می‌کنند.. احساس می کنند اگر کسی دوستشان داشته باشد و ابراز علاقه کند، می خواهد از آن ها بهره برداری خاصی کند. در واقع به هیچ زنی اعتماد نمی کنند. در حقیقت این گونه مردان تنها با سطح بدن زنان ارتباط برقرار می کنند نه با هستی درونی آن ها. به عبارتی هدف آن ها به دست آوردن است نه رابطه داشتن! 

آن ها می خواهند زن ها را به دست بیاورند، تصاحب کنند و بعد با رها کردن آن ها خشم و میل به انتقام جویی خود را که از رابطه با مادر ناکام کننده سرچشمه گرفته ارضا نمایند. دون ژوان فردی است که قادر به برقراری ارتباط عاطفی عمیق و عشق ورزیدن به شریک جنسی خود نمی باشد. دون ژوانیسم (هرزه انگاری جنسی) در مردان دیده می شود و حاصل ترکیب درجاتی از اختلال شخصیت خود شیفته و انحرافات جنسی است.

مردان دون ژوان

برخی از آنها تکانه های ناخودآگاه همجنسگرایی دارند و با روابط جنسی وسواس گونه با زنان آن را انکار می کند. اکثر آنها پس از رابطه جنسی دیگر علاقه به همان زن ندارند و احساس می کند اگر کسی دوستش داشته باشد و ابراز علاقه کند می‌خواهد از او یا موقعیتش بهره برداری کند. در واقع به هیچ زنی نمی‌تواند اعتماد کند.
در حقیقت این گونه مردان تنها با سطح بدن جسمی و جنسی زن میتوانند ارتباط برقرار کنند. در واقع هدف آنها به دست آوردن است نه رابطه داشتن آنها رابطه را دستاوردی میدانند که باید کسب شود و فقط می خواهند زن را به دست بیاورند، مالک شوند و تصاحب کنند و بعد با رها کردن آنها خشم و میل به انتقام جویی خود را که در رابطه با مادر ناکام کننده خودشان تشفی نگشته ارضا کنند.
این گونه مردان به جای عشق در رابطه احساس تملک زیادی دارند. در حقیقت حضور شریک عاطفی شان در کنار آنها مانند وسیله نقلیه شان، لوازم زندگی، منزلشان و سایر اشیایی است که باید از آن ها به موقع برای رفع نیازهای شخصی بهره برداری کرد. اغلب این مردان به دنبال دو گونه زنان می‌روند.

دسته اول زنانی که به دلیل شرایط شان بسیار مورد توجه می‌ باشند. شرایطی مانند زیبایی، ثروت، شهرت و مقام که در این حالت مرد خود شیفته «منِ ایده‌آل ناقص» خود را به او فرافکنی کرده و مدعی است که انتخاب چنین زنی از عهده سایر هم جنسانش خارج است و این فتح کبیر در ید قدرت اوست.
در ناخود آگاه باور دارد که گویی این خود اوست که دارای چنین محسناتی است. در واقع این شرایط ابزاری است برای تغذیه هرچه بیشتر خودشیفتگی مرد. پس از گذشت دوران سرخوشی حاصل از فتح چنین زنانی چون باور دارند که بالاتر از خودشان است به تخریب و تحقیر زن می پردازند.
دسته دوم زنانی هستند با هویتی بسیار کمرنگ که باید در محدوده مشخص شده توسط مرد دون ژوان به صورت یک زائده و دنباله برای مدتی در کنارش باشند که او را دائماً تحسین کنند و من آزرده او را دائماً ترمین کنند تا این ایگوی زخمی اما پر باد از تعریف و تمجید های دروغین و سطحی ورم بتواند احساس حقارت و عزت نفس آسیب دیده آنان را التیام بخشند.

دون ژوان ها کسانی هستند که مبتلا به اعتیاد جنسی می باشند و اختلال شخصیت خودشیفته نیز در آن ها دیده می شود. افراد خودشیفته، خودخواه و خودپسند بوده و اعتماد به نفس شکننده ای دارند.
خودشیفته ها اغلب مغرور و تنها هستند. زیرا غرور آنها اجازه نمی‌دهد با کسی همدلی و همراهی داشته باشند این افراد همواره باید مورد ستایش دیگران واقع شوند تا احساس رضایت داشته باشند. مردی با شخصیت دون ژوان نه کسی را دوست دارد و نه دوست داشته شدن را باور می‌کند. در واقع یک حالت بدبینی نسبت به گرفتن پیغام های دوست داشته شدن دارد.
این افراد تمایل بیش از اندازه ای برای به دست آوردن لذت جنسی از دیگران با استفاده از رابطه جنسی دارند. به احساس رضایت یا سایر احساسات دیگران اهمیت نمی‌دهند و تنها آنها را ابزاری  تحریک آمیز برای تقویت نفس خود می بینند. رابطه جنسی یک ابزار مداوم و ثابت برای آنها می شود. در حالیکه مردانی جذاب و خوشتیپ به نظر می‌رسند اما به دنبال روابط صمیمی واقعی نیستند و در عوض به دنبال تامین نیاز سیری ناپذیری خود به برتری یا کمال می باشند.
دون ژوان ها یک نوع  حالت پارانویا (بدبینی) درباره پیام‌های دوست داشته شدن از طریق پارتنر عاطفی یا جنسی خود احساس می کنند. بیشتر به دنبال تصاحب سوژه مورد نظر هستند تا جایی که همیشه خود را قهرمان و دختر یا زن را قربانی یا یک شخص ضعیف جلوه دهند. بیشتر از اینکه به دنبال ابراز علاقه توسط شریک عاطفی شان باشند به دنبال دریافت تحسین  از طرف وی هستند و معمولاً بعد از تصاحب سوژه مورد نظر و سوء استفاده جنسی و تحقیر کردن قربانی به این رابطه پایان و به دنبال مورد بعدی میروند.  
به طور کلی مردهای دون ژوان نسبت به تمامی زنان به نوعی بی اعتماد هستند و خشم درونی عمیقی نسبت به آنها دارند. با به دست آوردن سوژه های جنسی و سپس رها کردن آنها در واقع به نوعی خشم درونی خود را ارضا می کنند.

علل بروز دون ژوانیسم

برخی از روانشناسان معتقدند که مردان دون ژوان در پی یافتن مادر ناکام کننده خویش در زن های دیگر هستند. برخی دیگر هم اعتقاد دارند که این مشکل به خاطر اختلالات دلبستگی در دوران شیرخوارگی و کودکی به وجود می آید. در صورتی که دلبستگی ایمن با مادر و یا فرد مراقب اصلی در سال های اولیه کودکی به خوبی شکل نگیرد احتمال بروز چنین اختلالی در بزرگسالی وجود دارد.