دکتر ترانه موذنی

دکتر ترانه موذنی

متخصص در روان شناسی، طرحواره درمانی و آموزش مهارت های زندگی

تلفن تماس: 09011898408

مشاوره خانواده در شمال تهران و زعفرانیه

مشاوره خانواده در شمال تهران

مردی سی ساله پس از طلاق و بیکار شدن به منزل والدینش باز می گردد. او به افسردگی شدید مبتلا شده است، به ندرت اتاقش را ترک می کند و ارتباط اجتماعی اش را با همه از دست داده است. والدینش که با نگرانی، درماندگی و ناامیدی دست و پنجه نرم می کنند برای کسب حمایت با مشاوره خانواده تماس می گیرند. آن ها را بر می انگیزانید که پسرشان را برای دریافت کمک تشویق کنند و پیشنهاد می کند اگر لازم است محدودیت هایی وضع کنند اما نوعی احساس سرزنش گرانه در شما باقی می ماند که این خانواده به کمک بیشتری نیاز داشتند. اگرچه از ته دل دوست دارید به آن ها کمک کنید اما احساس درماندگی هم می کنید. اکنون تصور کنید با همین تماس مواجه می شوید اما این بار ابزار های مخصوص این سناریو را در اختیار دارید. خانواده را آگاه می کنید که علی رغم بی میلی پسرشان برای برقراری ارتباط و دریافت حمایت، هنوز کار های زیادی می توان انجام داد و شما می توانید با استفاده از مداخلات خانواده درمانی هیجان مدار در حمایت از پسرشان به آن ها کمک کنید. 

خانواده درمانی هیجان مدار (EFFT) Emotional Focused Family Therapy

خانواده درمانی هیجان مدار، رویکرد تشخیص افتراقی جدیدی است برای درمان مشکلات سلامت روان که شامل نیروی شفابخشی است. EFFT رویکرد انعطاف پذیری است که در درمان بسیاری از اختلالات رفتاری و هیجانی به کار می رود و قابل انطباق با سایر رویکرد های درمانی است. بر خلاف سایر روش های خانواده درمانی که ماهیت سیستمی دارند، هدف EFFT حمایت از والدین، شریک زندگی و سایر مراقبان است تا نقش شان در ارتقای سلامت و به زیستی عزیزانشان افزایش یابد. برای رسیدن به این هدف، متخصصان بالینی EFFT مجموعه ای از مهارت ها را به مراقبان آموزش می دهند که به آن ها امکان می دهد برای افراد سنین مختلف و با دامنه گسترده ای از چالش ها، حمایت رفتاری و هیجانی فراهم کنند.

به علاوه متخصصان بالینی EFFT طی جلسات مشاوره خانواده در شمال تهران دامنه وسیعی از تکنیک ها را به کار می برند تا به مربی گری هیجانات آشفته و نابهنجاری بپردازند که ممکن است مانع پیشرفت درمان شوند. خواه این هیجانات مربوط به خودشان باشد خواه مراقبان، این مدل درمانی منعطف است و می توان آن را در رابطه با خانواده های هسته ای، زوجین، مراقبان تک والدی و یا مراقبان گروهی به کار برد. در واقع یکی از مهم ترین نقاط قوت خانواده درمانی هیجان مدار کمک به مراقبان است که وقتی عزیزان شان حاضر به دریافت خدمات نیستند، در منزل مورد حمایت قرار گیرند. تکنیک ها و ابزار های EFFT را می توان با درمان های دیگر و سطوح مراقبتی متفاوت یکپارچه کرد تا در این فرایند هم خانواده ها و هم متخصصان بالینی به یک اندازه رشد یابند‌.

اصول بنیادی

EFFT  نخستین و شاید مهم ترین اصـل، این باور است که وقتی مراقبـان مداخلات هیجانی و رفتاری را در رابطه با عزیزان شـان به کار گیرند، ارزش درمان بیشتر می شود. بر این اساس فارغ از سن و انگیزه تغییر عزیزان و حتی چالش های رفتاری و هیجانی مراقبان، بر نقش شفا بخش مراقبان ارزش می نهد. اصل دوم تأکید بر نقش پردازش هیجان در آغاز و تداوم درمان مشکلات سلامت روان است. زیرا با توجه به این موضوع می توان هدف درمان را کاهش نشانگان بیماری قرار داد. در این روش انتظار می رود مراقبان برای حمایت از عزیزان شان، نیاز به مهارت های مراقبتی پیشرفته داشته باشند نه مهارت های پیشین.

به این ترتیب اصل سوم عبارت است از تمرکز بر تقویت مهارت و تمرین تجربی. EFFT همچنین تحت تأثیر اصول عدم سرزنش قرار دارد. یعنی نباید مراقبان را به دلیل ایجاد چالش های سلامت روان برای عزیزانشان سرزنش کرد، بلکه در چهارچوبی از تأثیرات تاریخی و اجتماعی، آسیب های بین نسلی و تفاوت های فردی مورد بررسی قرار می گیرند. همچنین متخصصان به تشریک مساعی با مراقبان می پردازند، به ویژه در زمینه تصمیمات بالینی. برای مثال متخصصان مشاوره خانواده در شمال تهران  تعیین نمی کنند مراقبان شایستگی شرکت در مداخلات خاصی را دارند یا نه. در عوض به تحلیل سود و زیان شرکت در مداخلات، افزایش نیروی مراقبان و کاهش احتمال مانع تراشی متخصصان بر اساس ترس ها و فرضیات ناگفته خود می پردازند. 

آخرین اصل راهنمای EFFT مفهوم تأثیر یک درجه ای است، به این ترتیب که حتی تغییر کوچکی در نگرش و رفتار مراقبان ممکن است در دراز مدت به تغییرات معناداری در رفتار عزیزانشان منجر شود. این اصل متخصصان EFFT را تشویق می کند تا در مورد مراقبانی که در ابتدا «بدون صلاحیت» لقب می گرفتند یا کسانی که به دلیل محدودیت به تحلیل سود و زیان شرکت در مداخلات، افزایش نیروی مراقبان و کاهش احتمال مانع تراشی متخصصان بر اساس ترس ها و فرضیات ناگفته خود می پردازند. آخرین اصل راهنمای EFFT مفهوم تأثیر یک درجه ای است، به این ترتیب که حتی تغییر کوچکی در نگرش و رفتار مراقبان ممکن است در دراز مدت به تغییرات معناداری در رفتار عزیزانشان منجر شود. این اصل متخصصان EFFT را تشویق می کند تا در مورد مراقبانی که در ابتدا «بدون صلاحیت» لقب می گرفتند یا کسانی که به دلیل محدودیت منابع یا ظرفیت های مختلف از درمان محروم شده بودند، به بارش فکری بپردازند.

تعریف واژه های کلیدی مشاوره خانواده EFFT

 افرادی که از EFFT در درمان استفاده می کنند متخصص بالینی نامیده می شوند. زیرا تکنیک هایی که به کار می گیرند ماهیت روان درمانی دارد و فقط کـسـانی مجاز به استفاده از آن ها هستند که در زمینه روان درمانی تخصص دارند. در این زمینه واژه درمانگر، مورد استفاده قرار می گیرد. در بافـت ایـن مـدل همچنین از واژه های مراقبان و عزیزانشان هم استفاده می کنیم. واژه عزیزان به افرادی اطلاق می شود که متأثر از مسائل رفتاری و سلامت روان یا دارای اختلالات روانی هستند. مراقب به فرد بزرگسالی اطلاق می شود که حامی آسایش کسانی است که در ارتباط با او هستند و به درجات مختلف از دیگران مراقبت می کند. مراقب ممکن است والد، قیم، والد ناتنی، پدر بزرگ، مادر بزرگ یا سایر اعضای خانواده باشد. این فرد همچنین ممکن است همسر، شریک جنسی یا یک دوست باشد. بسته به ماهیت رابطه و با توجه به میزان صمیمیت و عوامل دیگر ممکن است میزان درگیری فرد مراقب متفاوت باشد.

برای مثال ارتباط والد فرزندی که طی جلسات مشاوره خانواده در زعفرانیه مورد بررسی قرار می گیرد رابطه نیرومندی با سلسله مراتب خانواده دارد طوری که انتظار می رود والدین از فرزندان شان بیشتر از سایر اعضای خانواده یا دیگر افراد مهم مراقبت کنند. این مراقبت هرچه فعالانه تر صورت گیرد ممکن است در طول زمان، فارغ از سن فرزندان روی کارکرد آن ها از نظر وابستگی یا استقلال، شرایط زندگی، وضعیت برقراری ارتباط و شدت مسائلی که درگیر آن می شوند، اثر بگذارد، با احترام به شرکای روابط عاطفی، در این زمینه انتظار می رود مراقبت از یک دیگر به صورت متقابل باشد تا سلامت واحد خانواده حفظ شود. وقتی اعضای خانواده، افراد مهم یا دوستان نزدیک ما محدود باشد یا از وجود آن ها محروم باشیم، حمایت فردی یا گروهی کارکنان یا پرستاران  را می توان بسته به میزان همکاری آن ها مراقبت تلقی کرد.

 

هدف درمانی در مشاوره خانواده 

این رویکرد درمانی جهت درمان مشکلات روانی و رفتاری و با هدف خودیاری بالینی در زمینه EFFT تدوین می شود. چه تنها از رویکرد EFFT استفاده کنند و چه آن را با رویکرد های دیگر ترکیب کنند همچنین امیدواریم این رویکرد الهام بخش همکارانمان در سایر مدل های درمانی باشـد که بتوانند نظریه، اصول و تکنیک های EFFT را با سایر رویکرد ها ترکیب کنند. ما باور داریم که رویکرد شما شناختی باشد یا رفتاری، مدل های تجربی باشد یا خانواده درمانی ساختاری، این رویکرد درمانی توانمندی های تخصصی و مهارت هایتان را در کار با مراقبان و افرادی که در کشمکش با مسائل سلامت روان هستند، افزایش می دهد. همچنین معتقدیم متخصصان بالینی که با کودک، نوجوان یا بزرگسالان کار می کنند، می توانند از این رویکرد برای تقویت مداخلات فردیشان بهره‌مند شوند.

این کار باعث می شود افراد و خانواده هایی که در رنج هستند امیدوار شوند. به ویژه وقتی رویکرد های استاندارد ما را به نتایج مورد انتظار نمی رسانند سایر افرادی که می توانند از این رویکرد خانواده درمانی بهره‌مند شوند عبارت اند از اعضای جامعه سلامت عمومی و پرستاران، اتحادیه های سلامت (مانند متخصصان تغذیه، فیزیوتراپ ها و کار درمانگران)، افرادی که با آموزش و کودکان و نوجوانان سر و کار دارند (مانند معلمان، اساتید دانشگاه و مشاوران). مهارت های این رویکرد به هدایت مکالمات دشوار، بهبود مشارکت در درمان و همکاری با درمانگر کمک می کند و راهنمای مراقبان است تا حامی سلامت و رفاه حال عزیزانشان باشند.

مراحل رویکرد خانواده درمانی هیجانی 

۱) مربی گری هیجانی

۲) مربی گری رفتاری

۳) شناخت افکار

۴) موانع مراقبت

۵) موانع عذرخواهی

متخصصان بالینی مشاوره خانواده در شمال تهران در سه طرح اول مراقبان به ابزار هایی مجهز می شوند تا از عزیزان شان حمایت کنند. هیجانات مضر، رفتار های مشکل ساز و نشانه های دردسر ساز را شناسایی کرده و رفتار های سالم را افزایش دهند و صدمات ارتباطی را ترمیم کنند تا به نتیجه تلاش هایشان برسند. دو طرح دیگر متمرکز بر متخصصان بالینی و شامل تکنیک هایی است برای شناسایی حالت های هیجانی، رفتار ها و نگرش های مراقبان و متخصصان که در جریان کار سر بر آورده و مداخلات درمانی را تحت تأثیر قرار می دهند. در نهایت این مقاله مقدمه ای برای EFFT و راهنمای کاربرد آن محسوب می شود. خوانندگان را تشویق می کنیم این ابزار و تکنیک ها را در کار با مراجعان مورد استفاده قرار دهند و بدانند با تکیه بر مهارت های بالینی و روان درمانگرانه خود می توانند با چالش های اجرایی مقابله کنند.

همان طور که گفته شد مداخلات ارائه شده نیازمند برخورداری از حداقلی از تخصص برای کار با اختلالات سلامت روان است زیرا می‌دانیم صلاحیت حرفه ای موضوعی اخلاقی است که در بخش ۲ انجمن روان پزشکی آمریکا به آن اشاره شده: داشتن صلاحیت در اصول اخلاقی روان درمانی رمز هدایت است (انجمن روان پزشکی آمریکا APA. ۲۰۱۷). این آموزش های پایه و پیشرفته توصیه تسهیل گران ماهری است که فرصت های آموزشی استانداردی را برای کارآموزان، متخصصان بالینی و درمانگران در سراسر دنیا فراهم می کنند.

هدف خانواده درمانی هیجان مدار (EFFT)

هدف خانواده درمانی هیجان مدار (EFFT) نیرومند کردن مراقبان است که نقش فعالی را در بهبود مشکلات سلامت روان عزیزانشان بر عهده گیرند. مراقبت مراقبان دامنه وسیعی را از کودک تا نوجوان و کل سنین پوشش می دهد و مداخلات نیـز هـم حیطه رفتاری را شامل می شود هم مداخلات هیجان مدار. به طور خاص، وظیفه متخصص بالینی EFFT این است که حامی مراقبان باشد تا از عزیزانشان حمایت کنند، نشانه های اختلال را از بین ببرند و رفتار های سالم را افزایش دهند، روند هیجانات زیر بنای رفتار های مشکل ساز و نشانه ها را کشف کنند و به ترمیم صدمات ارتباطی بپردازند تا تلاش هایشان به ثمر بنشیند. همچنین در جریان درمان، متخصص بالینی EFFT در پی از میان برداشت موانع هیجانی مراقبانی است که به دنبال حمایت از عزیزانشان هستند. این موانع هیجانی حتی در خود متخصصان بالینی هم در زمان اعمال مداخلات مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد.

تأکید بر در نظر گرفتن مراقبان در قالب عضوی از تیم درمان، گامی فراتر از روش های درمانی مرسوم است، به ویژه وقتی مراجعان بزرگسال باشند. با توجه به کمبود خدمات موجود برای افرادی که در کشمکش با مشکلات اقتصادی روان شناختی هستند، این مدل معتقد است می توان شکاف های بزرگ در سیستم سلامت روان را پر کرد.

تعریف خانواده درمانی هیجان مدار

توجه به بهبود تمام افرادی که در این تلاش های درمانی مشارکت می کنند، EFFT معتقد است فرایند شفا بسیار فراتر از بیمار معلوم است.

پایه های ششگانه EFFT

پایه های EFFT را به صورت مفصل شرح دادیم تا ماهیت درمانی این مدل برای خانواده ها، متخصصان بالینی و مسئولان مشخص شود و به طور رسمی برای شرکت در درمان تصمیم بگیرند. این پایه ها راهنمای ترکیب نظریه EFFT با سایر مداخلات مورد استفاده هستند. پس از این که ترکیب صورت گرفت و پایه ها در روح ایـن مـدل قرار گرفتند، متخصصان می توانند سناریو های ماهرانه ای را با اطمینان بیشتر هدایت کنند. متخصصان EFFT با گذشت زمان و کسب تجربه بیشتر می توانند تکنیک ها را با خلاقیت و انعطاف بیشتری به کار ببرند، در حالی که می‌دانند این نقاط مرجع باعث حفظ ارتباط شان با ارزش های درمانی می شود.

نیرومند کردن مراقبان و مشارکت آنها در برنامه EFFT

نخستین و شاید مهم ترین پایه EFFT استفاده از مراقبان در نقش نیروی فعال بهبودی است. مراقبان منابع دیگر تغییر در افرادی هستند که با مشکلات سلامت روان دست به گریبان اند. در مراحل اولیه درمان طی جلسات مشاوره خانواده در زعفرانیه، اغلب برای مراقبان شرح می دهیم که شما بهترین ها را برای عزیزانتان می خواهید و آن ها را خیلی دوست دارید پس می توانیم افسار نیروی شفا بخش را در دستان شما قرار دهیم. بنابراین نیروی روانی مراقبان بیشتر از غریبه ها است. حتی اگر این غریبه متخصص بالینی آموزش دیده باشد، تلاش های هر چقدر کوچک یا حتی ناقص مراقبان اثرگذار تر از آن ها است.

اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی

Share on whatsapp
واتس اپ
Share on telegram
تلگرام
Share on twitter
توییتر
Share on linkedin
لینکدین
امتیاز بدهید post

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نوبت آنلاین
نوبت تلفنی
نوبت حضوری