دلبستگی در کودکان

آنچه که در رابطه با وابستگی های ناسالم و تاثیر مخرب آن اهمیت دارد، بررسی و تشخیص نوع الگوهای دلبستگی یا (Attachment Style) است. الگوهای دلبستگی، الگوهایی هستند که در دوران نوزادی و اولین لحظات تولد هر فرد شکل میگیرند و تا بزرگسالی همچنان ادامه می یابند. الگوهای دلبستگی می‌توانند بر رفتارها و نوع انتخاب های ما در بستر روابط پیرامونمان تاثیرگذار باشند و تمام دنیای ارتباطات ما را شکل دهند. آنچه که در این مقاله به دنبال پاسخگویی به آن هستیم یافتن ریشه های احتمالی دلبستگی های ناسالم، وابستگی های آسیب زا و بررسی تاثیرات ناخودآگاه و مخرب آن بر روابط فعلی است. تلاش ما بر آن است که بتوانیم آگاهی خود را افزایش دهیم تا بتوانیم انتخاب های بهتری داشته باشیم.

انواع سبک های دلبستگی در کودکان

گر چه تقریباً تمام بچه هایی که در خانواده بزرگ شده اند در سال دوم به مراقبت کننده اصلی خود اعم از مادر،مادر بزرگ، پرستار دلبسته می شوند، اما کیفیت این رابطه تفاوت دارد. برخی کودکان ایمن به نظر می‌رسند. مطمئن هستند که مراقبت کننده به آنها محبت و از آنها حمایت خواهد کرد. برخی دیگر مضطرب و نامطمئن به نظر می رسند. در اولین لحظه های تولد، مدلی که والدین یا مراقبان اصلی با نوزاد رفتار می کنند تاثیر حیاتی در بزرگسالی فرد و نوع انتخاب ها و روابط او با دیگران دارد.
روانشناسان یک حالت دلبستگی سالم که منجر به رابطه سالم و بده بستان عاطفی در بزرگسالی می شود و سه حالت ناایمن که سبب دلبستگی های آسیب زا و چسبندگی های عاطفی می گردد را مشخص نموده اند.

دلبستگی ایمن در کودکان ( Secure Attachment)

این نوزادان از والدین خود به عنوان یک تکیه گاه امن استفاده می کنند. دلبستگی ایمن حاصل برخورداری از پدر و مادری آگاه و با کفایت است که برای رفع نیازهای اولیه کودک در دسترس بوده اند. نوازش و آغوش های به موقع،که منجر به شکل‌گیری سبک دلبستگی ایمن بوده را از کودک دریغ نکرده اند. چنین فردی در بزرگسالی و در روابط عاطفی و صمیمانه ،مشکلات رابطه را چالش هایی در نظر میگیرد که میتواند طی گفتگوی سالم با شریک عاطفی اش آنها را حل کند و به ارتقاء سطح کیفی رابطه کمک نماید . در رابطه عاشقانه خود عشق خالصانه بدهد و خود را برای دریافت عشق تمام عیار از طرف مقابل لایق و شایسته بداند. کارکرد رابطه برای چنین فردی با داشتن سبک دلبستگی ایمن و انتخاب شریک عاطفی مناسب ، بسیار سالم و لذت‌بخش خواهد بود.

سبک دلبستگی دوری جو در کودکان ( Avoidant Attachment)

سبک دلبستگی دوری جو یا صمیمیت گریز یا اجتنابی نوع اول مدل دلبستگی نا ایمن است. نوزادان در این سبک دلبستگی به نظر می‌رسند که نسبت به حضور والد خود بی اعتنا هستند. وقتی والدین آنها را ترک می‌کنند معمولاً ناراحت نمی‌شوند و به فرد غریبه نیز شبیه به والد خود واکنش نشان می دهند. آنها هنگام پیوستن مجدد، از والد خود استقبال نمی کنند یا به کندی این کار را انجام می‌ دهند. سبک پرستاری بی کیفیت، حضور مادر تحریک کننده و مزاحم منجر به شکل گیری چنین سبک دلبستگی ناایمنی می‌شود. این نوزادان در بزرگسالی از صمیمیت و صمیمی شدن ترس و واهمه دارند . همیشه در روابط خود نگران هستند که الگوی رفتاری شریک عاطفی شان شبیه مادرشان بی ثبات و دور از دسترس باشد. به همین دلیل با مقاومت در برابر صمیمیت از خود محافظت می کنند.

سبک دلبستگی مقاوم در کودکان (Resistant Attachment)

سبک دلبستگی مقاوم، نوع دوم مدل دلبستگی ناایمن است. این نوزادان در هنگام جدایی والد، به جستجو و کاوش مادر می پردازند و معمولاً واکنش های خصمانه مثل کتک زدن یا هل دادن بعد از یافتن مادر نشان می‌دهند و حتی تعدادی از آنها وقتی که بغل می شوند به گریه خود ادامه می دهند و به راحتی نمی‌توان آنها را آرام کرد. وجود مادری بد رفتار که نسبت به کودک بسیار بی تفاوت و بی توجه است منجر به شکل‌گیری این نوع سبک دلبستگی ناایمن میشود. این افراد در بزرگسالی از وجود طرحواره های رها شدگی و محرومیت هیجانی در روابط خود بسیار آسیب می‌بینند. این طرحواره ها به رابطه ناسالم و عشق آتشین آسیب زا در بزرگسالی منجر می‌شود.