راه های افزایش اعتماد به نفس

مفهوم حرمت نفس بر دو پایه اصلی و اساسی استوار است. یکی جنبه فردی آن به این معنا که من اشتباه میکنم ولی خوبم و دومین پایه آن است که من موجودی هستم که به واسطه آنچه هستم خواستنی و پذیرفتنی ام . در واقع اگر در کل این جهان هستی یک نفر مرا دوست داشته باشد و من ۵ تا دوست داشته باشم برای من کافیست. نکته مهم عبارت است از یک باور مرکزی و هسته بنیادین نگرش من مبنی برآنکه من خوبم و پذیرفتنی هستم. این نگرش در طی سالهای اولیه زندگی و از راه درستی میتواند شکل بگیرد. این باور به خودی خود یک آرامش عمیق و یک امنیت روانی را برای من به ارمغان می‌آورد. در ادامه به راه های افزایش اعتماد به نفس می پردازیم.

به عبارتی ناهماهنگی های شناختی در زمینه ارتباطات فردی و اجتماعی زمانی به وجود می‌آید که ما در عمق وجودمان من خوب نیستم های زیادی را با خود از کودکی آورده ایم.اساس حرمت نفس بر روی این قاعده استوار است که من خوبم . این مفهوم اصلی دو تا اصل نفی یا انکار ضروری را با خود به همراه دارد. یکی آنکه من از آنچه که هستم و آنچه که دارم خجالت نمیکشم و شرم ندارم . یعنی از سن، قد ،وزن، خانواده ،شهر محل تولد یا محل زندگی و …. شرمنده نیستم .
در واقع زمانی که شما خودتان را دوست دارید هیچ چیزی که خجالت آور باشد نه در شما هست و نه از آن شماست. نکته دوم اضطراب و نگرانی خواهد بود که من در ارتباط با دیگران پیدا میکنم یعنی مفهوم هراس اجتماعی یا social phobia یکی از اختلالاتی مرتبط با ضعف عزت نفس در شما خواهد بود . شما نه تنها خود را خوب نمی‌دانید بلکه دیگران هم خوب نیستند و در این جهان پر وحشت و خطرناک هراس اجتماعی را تجربه میکنم . وحشت طغیان کرده ای که به شکل فاصله گرفتن از دیگران با هدف مصون ماندن از آسیب آنان در من شکل می‌گیرد. این وحشت خود را به شکل خشم، کینه و تنفر نسبت به دیگران نشان می دهد. انسان خجالت زده و شرمنده و وحشت کرده از دیگران پایه اصلی حرمت نفس که من خوب هستم را ندارد.

در علم روانشناسی آنچه که به عنوان مفهوم شرم و خجالت می‌شناسیم به عنوان خجالت مسموم با toxic shame یاد میشود . در حالی که در مقابل این مفهوم در روانشناسی مفهوم خجالت سالم با healthy shame مطرح است که در زبان فارسی به حیا ترجمه شده است. به عنوان یک بزرگسال سالم فرض بر آن است که حیا برای داشتن یک زندگی سالم لازم و ضروری است و شرم و خجالت مفهومی آسیب زا و مرضی خواهد بود. حیا را میتوان به پوست روانی و نوعی حریم ارزشمند روان نیز تعبیر کرد . مفهوم حیا به معنای آن است که من از شما سوالی نمیپرسم که موجب آزردگی شما را فراهم کند و به دیگران هم اجازه نمیدهید سوالی بپرسند که حریم شخصی و حقوق شما را زیر سوال ببرند. بنابراین در فرهنگی که عزت نفس سالم وجود ندارد افراد اجازه هر نوع دخالتی را در زندگی خصوصی دیگران به خود می‌دهند.
در جامعه ای که حرمت نفس وجود دارد حریم ها به زیبایی حفظ میشود و محترم شمرده خواهد شد. دو نشانه بارز عدم وجود عزت نفس در افراد تجربه شرم و خجالت در وجود خود (نه حیا ) و دیگری ترس و وحشت در حضور دیگران است. کسانی که اعتماد به نفس بالایی دارند نسبت به خود احساس بهتری داشته و از قابلیت ها و مهارت هایشان بهتر استفاده میکنند.
شاید ها، اگرها و ایکاش ها و به طور کل تردیدهای زیاد در زندگی می‌توانند نشانه‌هایی از اعتماد به نفس پایین در فرد باشند . این افراد خود را حقیر شمرده و احساس میکنند مورد قبول و علاقه هیچ کس نیستند .افراد موفق اعتماد به نفس را یکی از مهمترین دلایل موفقیت خود میدانند.
اعتماد به نفس یک خودباوری ست که در آن فرد توانایی خود را نسبت به دیگران به طرز مناسب و واقع بینانه ای ارزیابی می‌کند. افرادی که اعتماد به نفس کافی دارند، در زمان تصمیم گیری، کمتر از دیگران راجع به شکست خوردن نگران هستند و دائم به فکر قضاوت دیگران درباره خودشان نیستند. اعتماد به نفس ابزاری است که میتواند در زندگی روزمره برای انجام هرکاری مثل افزایش اعتماد به خود، مدیریت ترس ها و انجام کارهایی که واقعا برایتان مهم هستند، از آن استفاده کنید اما تعداد کمی از افراد میدانند اعتماد به نفس مثل یک عضله است و برای تقویت آن باید همیشه از آن استفاده کرد، یعنی اگر آن را به کار نبرید، تحلیل خواهد رفت.

راهکارهایی جهت افزایش اعتماد به نفس

1. با ترس خود روبه رو شوید: مطمئن باشید چیزی که از آن ترس دارید به آن بدی که شما فکر میکنید نیستند. روبه رو شدن با آنچه شما از آن میترسید باعث افزایش اعتماد به نفس میشود
2. دست دادن خود را محکم‌تر کنید: به اصطلاح شل و وارفته دست ندهید . صاف در بایستید و سر خود را بالا بگیرید این گونه احساس اعتماد به نفس بیشتری میکنید.
3. به موفقیت های خود نگاهی بیندازید: از موفقیت های که تا کنون داشته آید برای خود لیست تهیه کرده و هر گاه احساس عدم اعتماد به نفس کردید ، نگاهی به آن بیاندازید.
4. مهمتر از همه نه گفتن را بیاموزی

5. بسیاری از افراد قدرت نه گفتن را در ندارند و این مورد برای آنان مشکلاتی ایجاد نموده، اگر پیشنهاد یا درخواستی به شما میشود که میل ندارید آن را بپذیرید با احترام اما با قاطعیت بگویید نه
6. سرعت راه رفتن خود را بیشتر کنید : کسی که اعتماد به نفس دارد گامهای مستحکم برمی‌دارد و هدفمند راه می‌رود.قوی، قدرتمند و پر انرژی باشید. به وضعیت ظاهری خود اهمیت بدهید تا احساس بهتری به خودتان داشته باشید
7. در اجتماع بودن را تمرین کنید : به فعالیت های اجتماعی ملحق گردید که همواره با دیگران در ارتباط باشید مانند: باشگاه های مختلف، کلاسهای ورزشی، انجمن های دانشجویی و کلوپ های تفریحی ، در این محیط‌ها همواره باید اجتماعی بوده و با مردم معاشرت کنید. پس از مدتی خواهید دید ارتباط با دیگران برایتان امری پذیرفته شده ، عادی و راحت میشود.
8. عذر تراشی و بهانه جویی نکنید: شایع ترین بهانه ای که می‌تواند در برابر هر تغییر مثبتی آورده شود، این است که من ذاتا اینطور هستم یا من اینطور بزرگ شده ام ….خیر عذر شما پذیرفته نیست .
9. از طرد شدن نهراسید: یکی از عوامل اصلی در اعتماد به نفس پایین، ترس از عدم پذیرش ( طرد شدن) است . آنچه را که فکر میکنید درست است انجام دهید. به یاد داشته باشید این انتظار اشتباهی است که بخواهیم همیشه مورد پذیرش و تایید دیگران باشیم .
10. از افرادی که مدام از دیگران انتقاد می‌کنند دوری کنید
11. در مکالمه هایتان از ضمیر اول شخص استفاده کنید

تکنیک رشد اعتماد به نفس

اگر به این باور برسید که ارزش کارهایتان به نظر دیگران بستگی دارد، در این صورت به جای تامل درونی برای انجام کار درست و مناسب یاد میگیرید برای توجیه و ارزشگذاری اعمال خود ،به دنبال تایید دیگران باشند . در نتیجه این امر به جای ( اعتماد به نفس)، ( اعتماد به دیگران ) را در خودتان ناخواسته تقویت میکنید. پس هنگام اظهار نظر در مورد کار خودتان از این نوع جملات بیشتر استفاده کنید.( اگر خودت مطمئنی خوبه پس خوبه) . ( اگر حس می‌کنی قشنگه پس قشنگه).