اختلال شخصیت به چه معناست؟

اختلال شخصیت (Personality Disorder) اختلالی شایع و مزمن است که علائم آن طی چند دهه تظاهر می کند. افراد دچار اختلال شخصیت اغلب برچسب‌ اعصاب خردکن، پرتوقع و انگلی دریافت می‌کنند و عموماً پیش‌آگهی درمان آنها نامساعد محسوب می شود. اختلال شخصیت عموما عامل زمینه ساز سایر اختلالات روانپزشکی مانند مصرف مواد، خودکشی، اختلالات عاطفی، اختلالات کنترل تکانه اختلالات خوردن، اختلال در روابط میان فردی و اختلالات اضطرابی محسوب میشود.
احتمال آنکه بیمار دچار اختلال شخصیت تن به کمک های درمانی و مراجعه به درمانگر ندهد و نداشتن هرگونه مشکلی را انکار کند بسیار زیاد است. اصولاً اطرافیان و کسانی که با افراد دچار اختلال شخصیت در ارتباط هستند به دلیل آسیبی که از داشتن رابطه با این افراد تجربه کرده اند خط مقدم مراجعه کنندگان به روانشناسان را تشکیل می دهند.
این افراد نسبت به سایر افراد دچار اختلال های اضطرابی، اختلال های افسردگی و اختلال وسواس اجباری بسیار کمتر در صدد دریافت درمان و اصلاح الگوهای فکری ناسازگار خود هستند.
به دو دلیل عمده افراد مبتلا به انواع اختلال شخصیت از قبیل ترس از رها شدگی از مراجعه به درمانگر و دریافت کمک حرفه ای اجتناب می‌کنند . آنها حتی نمیدانند که گرفتار همچین بیماری هایی شده اند و  به طور مثال اصلا بیماری تله رهاشدگی چیست؟
۱) افراد مبتلا به اختلال شخصیت، برونگرا ساز هستند. به این معنا که می‌توانند محیط بیرونی را برای خود به گونه ای به لحاظ ذهنی (نه واقعی) تغییر دهند که بر نیازهای خودشان کاملا منطبق شود. بدین ترتیب هیچ گونه احساس ناکارآمدی را تجربه نمی‌کنند و متوجه آسیبی که به دیگران وارد می کنند، نمی‌شوند.
۲) دلیل دوم خود همخوان آنان است. کلیه رفتارهای ناسازگار و سبک های ارتباطی معیوب برای فرد کاملا قابل قبول و پذیرفتنی است. خود یا ایگوی فرد همواره سبک ارتباطی معیوب او را تایید میکند به گونه‌ای که فرد دچار اختلال شخصیت از بابت رفتار غیر انطباقی خود هیچ گونه احساس اضطرابی ندارد.
از آنجا که این افراد به طور معمول از آنچه اجتماع به عنوان ناسازگاری رفتار و یا الگوهای ناکارآمد ارتباطی یاد میکند احساس ناراحتی نمی کنند، اغلب آنها فاقد انگیزه درمان و مقاوم در برابر آن هستند و همانطور که مطرح شد اطرافیان و اعضای خانواده این افراد به دلیل شدت آسیب وارد شده جز مراجعه کنندگان عمده به روانشناس هستند .
«اختلال شخصیت» عبارت است از الگوی ناسازگارانه و بادوام تجربه درونی رفتار که به زمان نوجوانی برمی گردد و حداقل در دو زمینه زیر خود را نشان می‌دهد:

شناخت: شیوه های درک کردن خود، دیگران و رویدادها هیجان پذیری: دامنه ،شدت و تناسب ابراز هیجان
عملکرد میان فردی
کنترل تکانه
این نشانه ها در دامنه وسیعی از موقعیت های اجتماعی و شخصی انعطاف ناپذیر و فراگیر هستند. موجب ایجاد پریشانی و اختلال در فرد و اطرافیان می گردند.

ویژگی های تشخیصی اختلال شخصیت

به هر نوع صفات شخصیتی که شروع آن از نوجوانی و جوانی بوده ، غیرقابل انعطاف و غیرانطباقی باشد و کارکردهای فردی و اجتماعی را مختل سازد تشخیص «اختلال شخصیت» داده می شود.
متخصص بالینی هنگام ارزیابی فردی که به اختلال شخصیت مبتلا است تاریخچه زندگی او را بررسی می کند.
آیا مشکلات فردی طولانی مدت بوده و در سراسر زندگی وجود داشتند؟ یا اینکه با رویداد یا رابطه خاصی ارتباط دارند؟ اگر معلوم شود که این مشکلات عمیقاً تثبیت شده و با دوام هستند و به عبارتی روش شاخص احساس کردن و رفتار کردن او را در بر می گیرند، تشخیص اختلال شخصیت در کنار سایر علائم قابل توجه است.
به عنوان مثال فردی را در نظر بگیرید که همیشه نگران است که همکارانش او را دوست دارند یا نه؟ آیا وقتی که او حضور ندارد پشت سرش حرف می‌زنند؟ آیا از او عیب جویی می‌کنند؟
اگر این رویداد یک بار اتفاق افتاده باشد نمی‌توان او را مبتلا به اختلال شخصیت دانست ولی اگر این فرد همیشه نگران است که دیگران او را مسخره کنند یا پشت سر او حرف بزنند یا درصدد آسیب رساندن به او باشند یا سعی کنند جلوی موفقیت او را بگیرند، یا در موقعیت های میان فردی خشم نامناسب و شدید دارد و نمی‌تواند خشم خود را کنترل کند این الگوی خشک و ناسازگارانه به نوعی اختلال شخصیت محسوب می‌شود.

عوامل وراثتی اختلال شخصیت

اختلال شخصیت مرزی، نمایشی و خودشیفته اساس وراثتی دارند. افسردگی در سابقه خانوادگی بیماران دچار اختلال شخصیت مرزی شایع است. اختلال شخصیت مرزی اغلب با اختلال خلقی و افسردگی همزمان است عوامل زیستی مانند هورمون ها( از جمله تستسترون) نقش قابل توجهی در پرخاشگری بیماران دچار اختلال شخصیت مرزی بازی می کنند.

اختلال شخصیت پارانویید، اسکیزویید و اسکیزوتایپی در بستگان تنی بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی شایع‌تر از گروه‌های دیگر است. تعداد بستگان مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی در سابقه خانوادگی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به مراتب بیشتر از گروه‌های دیگر است. اختلال های شخصیت ضد اجتماعی، مرزی، نمایشی و خودشیفته نیز اساس وراثتی دارند. اختلال شخصیت ضد اجتماعی با اختلالات مربوط به مصرف الکل رابطه دارد. افسردگی در سابقه خانوادگی بیماران دچار اختلال شخصیت مرزی شایع است. بیماران مبتلا به اختلال شخصیت مرزی بیش از افراد گروه دیگر، بستگان مبتلا به اختلالات خلقی دارند و اختلال شخصیت مرزی اغلب با اختلالات خلقی همزمان می شود.

رابطه قوی میان اختلال شخصیت نمایشی و اختلال جسمانی سازی دیده شده است. به این صورت که افراد مبتلا به هریک از این دو اختلال اغلب علائمی از اختلال دیگر را هم نشان می‌دهند. اختلال شخصیت دوری گزین، وابسته و وسواسی-جبری هم ممکن است مبنای وراثتی داشته باشند. بیماران دچار اختلال شخصیت دوری گزین اغلب سطح اضطراب بالایی دارند.همراهی صفات وسواسی جبری در دوقلوهای تک تخمکی  بیشتر از دوقلوهای دو تخمکی است و افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری برخی از علائم مربوط به افسردگی را هم دارند.

عوامل زیستی

هورمونها

افرادی که صفات تکانشی از خود نشان می‌دهند اغلب تستوسترون، استروژن و استرادیول بالایی دارند. همان طور که می دانید آندروژن ها احتمال پرخاشگری و رفتار جنسی را بیشتر میکنند.